6-B SINIFINDAN IRMAK GÜNEY ve ZEYNEP SÖNMEZ ARAŞTIRDI

ELEMENT – MOLEKÜL VE BİLEŞİKLER

IRMAK GÜNEY       ZEYNEP SÖNMEZ NO:479                 NO:579

                                           MART/2014

GÜNDEM:

•ELEMENT NEDİR?

•ELEMENT TÜRLERİ,

•ELEMENT SEMBOLLERİ,

•ELEMENT TABLOSU VE ÖZELLİKLERİ,

•BİLEŞİK NEDİR?

•BİLEŞİK TÜRLERİ,

•BİLEŞİK ÖZELLİKLERİ,

•AYRIŞTIRILMASI,

•MOLEKÜL NEDİR?

•MOLEKÜL ÖZELLİKLERİ.

ELEMENT NEDİR?

•Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden

daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir.

•Bir elementi oluşturan bütün atomların büyüklükleri ve atomların

arasındaki uzaklık aynıdır. Fakat bir elementin atomları ile başka bir

elementin atomlarının büyüklükleri ve atomların arasındaki

uzaklıkları farklıdır. Aynı elementten yapılan farklı maddeler de aynı cins

atomlardan oluşurlar.

•Elementi oluşturan atomların birbirine olan uzaklığı elementin katı, sıvı ve

gaz haline göre değişebilir.

•Canlı ve cansız varlıkların tamamı elementlerden oluşurlar.

                   

ELEMENT NEDİR?

Özellikleri:

1- En küçük yapı birimleri atomlardır.

2- Aynı cins atomlardan oluşurlar.

3- Kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamazlar.

4- Saf maddelerdir.

5- Sembollerle gösterilirler.

                     

ELEMENT ÇEŞİTLERİ

•Atomik Yapıdaki Elementler :

•Bazı elementleri oluşturan aynı cins atomlar doğada tek başlarına

bulunurlar. Böyle atomlara sahip elementlere atomik yapılı elementler

denir. 

•Demir, bakır, alüminyum, çinko, kurşun, altın gibi elementler atomik

yapılıdır.

                                 

                        

•Moleküler Yapıdaki Elementler :

• Bazı elementleri oluşturan aynı cins atomlar doğada  ikili (veya daha fazla

sayıda atomdan oluşan karmaşık  yapılı) gruplar halinde bulunurlar. Böyle

atomlara sahip elementlere moleküler yapılı elementler denir.

•Hidrojen ve Oksijen gibi elementler moleküler yapılıdır.

                                    

                           

ELEMENT SEMBOLLERİ:

•Günümüzde bilinen 118 element vardır. Bu elementler 92 tanesi

doğada bulunurken geri kalanı da laboratuarlarda elde edilen

yapay elementlerdir.

•Elementler sembollerle gösterilir ve her elementin kendine özgü

sembolü vardır. Element sembolü yazılırken;

•Sembol tek harfli ise büyük harfle yazılır.

•Sembol iki veya üç harfli ise ilk harf daima büyük, diğer harfler

küçük yazılır. (Sembollerin iki veya üç harften oluşmasının nedeni,

bazı elementlerin baş harflerinin aynı olmasıdır).

   

                      

ELEMENT SEMBOLLERİ:

•Elementler ilk bulunduklarında bir kısmına elementlerin özelliklerini

belirten bir isim, örneğin hidrojene, Latincede su üreten anlamına gelen

hydro–genes, bir kısmına elementi bulan bilim adamının ismi örneğin Albert

Einstein–Aynştaynyum, bir kısmına gezegen ve yıldızların isimleri Neptün

Neptünyum–Np, Uranüs–Uranyum–U gibi, bir kısmına da çeşitli kıta, şehir ve

ülke isimleri (Avrupa–Europyum–Eu,  verilmiştir. Elementlerin sembolleri

belirlenirken, Latince isimlerinin ilk veya ilk iki (üç) harfi kullanılmıştır.

•Elementler sembollerle gösterilir fakat sembollerden, o elementin atomik

yapıda mı, moleküler yapıda mı olduğu anlaşılmaz. Moleküler yapıda olan

elementler kaç atomdan oluştuğunun anlaşılması için formüller kullanılır:

•Örneğin hidrojen, oksijen ve iyot elementleri iki atomludur. Kükürt 8, fosfor

ise 4 atomludur.

ELEMENT TABLOSU:

•Çok az sayıda elementin bilindiği zamanlarda, elementler,

Plato'nun Eski Yunanlıların kullandığı toprak-hava-su ve ateş

sembollerinden yaptığı uyarlamalarla simgeleniyordu. Daha sonra

yeni elementler keşfedildikçe tüm elementlerin eninde sonunda

"altın"a dönüşeceği düşüncesinden yola çıkan simyacılar

tarafından, güneş (altın) merkezli sistemdeki her gezegenin adı, bir

elemente verildi.

•O dönemde bilinen elementlerin bazılarının "simya''sembolleri

şöyle:

         

   Altın                      Cıva                     Kükürt                 Sodyum

  

  

 Karbon             Civa               Kükürt             Sodyum

•Atom kuramıyla tanıdığımız John Dalton, elementlerin

simgelenmesi konusunda, çemberlerden oluşan sembollerin

kullanılmasını önerdi. Bu yönteme göre, bazı elementlerin

simgeleri aşağıdaki gibi idi. 1813 yılında, Jon Jakob Berzelius isimli

araştırmacı, elementlerin adları temel alınarak simgelenmesi

fikrini ortaya attı :   

DOĞADA BULUNAN ELEMENTLER

•Doğada Kullanılan Elementlerin Benzerliği :

•Doğadaki canlı ve cansız varlıkların tamamı elementlerden oluşur. Canlı

varlıkları oluşturan elementlerden bir kısmı aynı zamanda yeryüzünün

yapısını da oluşturur. Aynı elementlerden oluştukları halde canlı vücudu,

yeryüzü veya diğer maddelerin yapısı arasında farklılıkların bulunmasının

nedeni, canlı vücudunu, yeryüzünü veya diğer maddeleri oluşturan

elementlerin farklı sayı, çeşit ve şekillerde dizilmesidir.

                              

                         

ELEMENTLERİN DİĞER ÖZELLİKLERİ   

                  

•1- Elementi oluşturan taneciklerin renkleri, element renkleriyle aynı

olmayabilir.

•Taneciklerin renkleri yoktur. Tanecikler bir araya gelerek elementleri

oluşturduklarında yani elementler görünür boyuta ulaştıklarında renkli

görünürler.

•2- Farklı maddeler de aynı elementlerden oluşabilir yani farklı maddelerde

aynı cins elemenler bulunabilir. Ispanak ve bezelyede bulunan demir

atomlarıyla, demir parçasında bulunan demir atomları aynı atomlardır.

•3- Doğada bilinen 118 element olmasına rağmen bu elementler farklı

şekillerde bir araya gelerek milyonlarca yeni madde yani bileşik elde edilir.

BİLEŞİKLER

•İki veya daha fazla farklı elementin iyon veya atomlarından

meydana gelen herhangi bir maddedir. Bileşiğin bileşimi

belirlidir. Bileşikle kendini oluşturan atomların özelliklerini

göstermezler. Yani bileşikteki elementlerin bir birine oranı

sabittir. Mesela su; her zaman iki atom hidrojen, bir atom oksijen

bulundurur.

                     

•Bileşikler ikiye ayrılır:

Molekül yapılı bileşik: Bileşiği oluşturan atomlar gruplar halinde

bulunuyorsa molekül yapıdadır.

Molekül yapılı olmayan bileşik: Atomlar grup olarak değil de yığınlar

halinde kümelenmiştir.

                   

BİLEŞİKLERİN TÜRLERİ

•1.İnorganik bileşikler: Bunlar daha çok iyonlardan meydana gelmiştir.

Tuzlar, asitler, bazlar, oksitler vs. bu sınıftandır. Bu bileşikler genellikle

kararlı yani kolayca bozunmayan bileşiklerdir.

•2.Organik bileşikler: Bunlara karbon bileşikleri de denilebilir. Genellikle

suda çözündüklerinde iyonlaşmazlar. Bu bileşiklerde elementleri bir arada

tutan kuvvet, elektron bağlarıdır. Kararsız bileşiklerdir.

                           

ÖZELLİKLERİ

•Bileşikler bir kimyasal reaksiyon sonucu meydana gelir. Reaksiyonda,

reaksiyona girenler iki farklı element, element-bileşik veya bileşik-bileşik

olabilir.

•Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır. Ama tuz gibileri atomik yapıdadır.

•Bileşikler belirli formüllerle ifade edilir.

•Bileşikle karışımın farkı:

•Bileşikler belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile

bağlanmasıyla oluşur. Ancak karışımın belirli bir formülü yoktur.Bileşikleri

oluşturan elementler bir araya gelerek kendi özelliklerini kaybederler fakat

karışımları oluşturan maddeler kendi özelliklerini kaybetmezler.

                                                          

                              

BİLEŞİKLERİN AYRIŞTIRILMASI

•Bir bileşiğin kararlılığı, bileşiği meydana getiren elementlerin kimyasal

aktivitesine bağlıdır. Mesela sodyumklorür (NaCl) çok kararlıdır

(bozunmaz). Çok kararlı bileşiklerin bozunması için çok enerjiye ihtiyaç

vardır. Bir kararlı bileşiği elektroliz vasıtasıyla elementlerine ayrıştırmak için

uygulanan gerilim miktarı,kararsız bileşik için uygulanandan fazladır. Mesela

organik bileşikler kararsız olduğu için, az bir ısıtma, bozunmalarına sebep

olur. Fakat kararlı bileşik için çok daha yüksek ısı gerekir.

                                                   

                         

MOLEKÜLLER

•Bir kimyasal maddenin bağımsız olarak bulunabilen en küçük parçası.

Moleküller bir veya birden fazla atomdan oluşmaktadırlar. Bir veya daha

fazla türden atomu ihtiva ederler.

•Element ve bileşiklerin her tarafındaki özellikleri aynıdır. Bu duruma

homojen dağılım denir. Element ve bileşikler homojendir. Bu özellikleri ile

karışımlardan ayrışırlar.

•Her tarafındaki özellikleri aynı olan maddelere homojen maddeler denir.

•İki (az sayıda) atomdan oluşan moleküllere basit yapılı moleküller, çok

sayıda atomdan oluşan moleküllere karmaşık yapılı moleküller denir. (500

atomdan oluşan moleküller bulunabilir.                     

MOLEKÜLLER
•Bir çay kaşığında bulunan su moleküllerinin sayısı ile Atlantik
okyanusunun bütün suyunu alacak çay kaşığı sayısı eşittir.  
En büyük moleküller, protein ve dna gibi karmaşık organik 
moleküllerdir. Bunlar binlerce tek atomdan meydana gelmiştir 
ve molekül ağırlıkları hidrojeninkinin birkaç milyon katıdır.

                        

MOLEKÜLLER
•Moleküller yapılarında birden fazla atom içerirler. Bir molekül 
aynı iki atomun bağlanması sonucu ya da farkı sayılarda farklı
atomların bağlanması sonucu da oluşabilirler.  
Bir su molekülü 3 atomdan oluşur; iki hidrojen ve bir oksijen. Bir
hidrojen peroksit molekülü iki hidrojen ve iki oksijen atomundan
oluşur. Diğer taraftan bir kan proteini olan gamma globulin 
19996 sayıda atomdan oluşmakla birlikte sadece 4 çeşit farklı
atom içerir; hidrojen, karbon, oksijen ve nitrojen.

                DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!