Ortaokul fen bilimleri dersi konu anlatımları, TEOG sınavlarına hazırlık rehberi...

>> >>>>>>>>>>>>>> Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür.Hayal gücü ise her yere... EİNSTEİN

26 Mayıs 2013

IŞIK VE RENKLER

7.SINIF  
DERS: 2 
ÜNİTE 4 : AYNALARDA YANSIMA VE IŞIĞIN SOĞURULMASI
KONU: IŞIĞIN SOĞURULMASI - CİSİMLER NASIL RENKLİ GÖRÜNÜR?
Soğurulma sözcüğünün anlamı içine alma, tutma, yakalama anlamına gelir. Işığın soğurulması ise ışığın tutulması, yansıma olayının olmaması anlamına gelir.Yani ışığın çarptığı yüzeyden yansımayıp tutulması olayına soğurulma denir.                                                                    
                          
Işık bir enerjidir.Bu nedenle Güneş ışınları üzerine düştükleri cisimlerde sıcaklık artışına sebep olurlar. 
Üzerine ışık düşürülen maddelerin sıcaklığının artmasının sebebi ışık enerjisinin maddeler tarafından soğurularak ısı enerjisine dönüşmesidir. 
Bu  nedenle;
Yazın Güneş ışığı alan ortamlar daha sıcak, Güneş ışığı almayan gölge ortamlar ise daha serin olur.
Aynı ortamda olan cisimlerden koyu renkli olanlar ışığı az yansıtıp daha çok soğurdukları için açık renklilere göre daha çok ısınırlar.
Siyah renkli arabalarda yazın araç içi sıcaklığı beyaz arabalardan daha fazladır. 
Koyu renkli giysiler  açık renkli giysilerden daha sıcak olur. Bu nedenle yazlık giysiler genellikle açık renkli,  kışlık giysiler daha koyu renkli seçilir.  
BEYAZ IŞIĞI OLUŞTURAN RENKLER 
Güneşten gelen ışık beyaz ışık olarak adlandırılır. 
Beyaz ışık bir çok rengin birleşiminden oluşur. Newton yaklaşık 300 yıl önce bir renk çarkı düzeneği kurmuştur. Newton gökkuşağındaki renkleri eşit açılarla bir halkaya yerleştirmiş ve çarkı çevirmiştir. 
Newton'un renk çarkı.
Çark döndüğünde içlerindeki farklı renkler tek renk gibi görünmüş ve beyaza yakın bir 
renk oluşturmuştur. Beyaz ışık, kırmızıdan mora kadar değişebilen bir yelpaze oluşturur.
-ŞİFRELE-ÖĞREN-
KAT SAYAMAM (Bu Kelimenin Sessiz Harfleri)
Kırmızı-Turuncu-Sarı-Yeşil-Mavi- Mor  (Beyaz ışığı oluşturan renkler.)

Işık prizması renkleri aynı açı ile kırmaz.En fazla mor en az kırmızı renk kırılır.
Işık prizması ve renkler.
Beyaz renk tüm renklerin bileşiminden meydana gelir. Siyah ise bir renk değildir. 

                                               
Ana renkler olan MAVİ-KIRMIZI-YEŞİL ışık renkleri üst üste geldiğinde BEYAZ renk oluşur. Aynı olayı resim yaparken boya ile elde etmek mümkün değildir.Boya içindeki renk pigmentleri (renk veren toz) şeffaf değildir.                        

Işıkta ana ve ara renkler.
                                     Işıkta ana renkler:  KIRMIZI-YEŞİL-MAVİ  
                                     Ana renkler diğer renklerin karışımından elde edilemez.
                                     
                                      Işıkta ara renkler:  SARI-MAGENTA-ÇİYAN 
                                      Ara renkler ana renklerin karışımından oluşur.

                                


Göze gelen renk ne ise cisimler o renkte görünür.Yani cisimleri gözümüze yansıttıkları ışığın renginde görürüz.
                                      
                                                 - ŞİFRELE ÖĞREN-
                              
  Ara renkler ana renklerin karışımından oluşur.
Işıkta ara renkler:  SARI-MAGENTA-ÇİYAN 

                                 
Cisimleri gözümüze yansıttıkları renkte görürüz.
 -Göze kırmızı ışık gelirse cisim kırmızı renkte, mavi gelirse mavi renkte görülür.
Bir cisim güneş ışığındaki tüm renkleri yansıtıyorsa beyaz, hiç birini yansıtmıyorsa siyah görünür.  
-Beyaz zemin bütün ışıkları yansıtır
-Beyaz ışıkta beyaz cisim beyaz görünür.
-Beyaz ışıkta mavi cisim mavi görünür.
-Beyaz ışıkta kırmızı cisim kırmızı görünür.
-Beyaz ışıkta sarı cisim sarı görünür.
                                                -Kırmızı ışıkta beyaz cisim kırmızı görünür.
                                                -Kırmızı ışıkta sarı cisim kırmızı görünür. 
                                            *** Kırmızı ışıkta mavi cisim siyah görünür.
                                                 -Sarı ışıkta kırmızı cisim kırmızı görünür.
                                                 -Sarı ışıkta yeşil cisim yeşil görünür.
                                            *** Sarı ışıkta mavi cisim siyah görünür. 
                                                 -Yeşil ışıkta siyah cisim siyah görünür.
                                             ***Yeşil ışıkta mavi cisim siyah görünür.
                                            
Ana renkler birbirlerinini yansıtmazlar.
       
GÖKYÜZÜ NEDEN MAVİ?
Atmosferi oluşturan gazlar renksizdir. Havanın açık ve bulutsuz olduğu bir günde gökyüzü mavi renkte görülür.Bunun nedeni atmosferdeki havayı oluşturan gazların (azot, oksijen ve karbondioksit) güneş ışığının mavi tonlarını kırmızıya oranla daha çok saçılmaya uğratmasıdır. 
Yani mavi ışık atmosfere kırmızıya oranla daha fazla ve her yönde dağılır ve atmosfere mavi rengini verir.

DENİZLER NEDEN MAVİ?
Deniz suyunun rengi su moleküllerinin ışığı soğurma ve yansıtma özelliklerine bağlıdır. Deniz suyu molekülleri ışığın yapısındaki kırmızı ve kırmızıya yakın tonları soğurur mavi ve maviye yakın tonları yansıtır. Bu yüzden denizler mavi renkte görülür.
-Güneş ışınları güneş doğarken veya batarken daha kalın bir atmosfer tabakasını geçerler. Bu yüzden hava molekülleri güneş ışığının mavi tonlarını soğurur.Gözümüze kırmızı, turuncu ve sarı tonlardaki ışıklar ulaşır. Bu nedenle Güneş’i doğarken veya batarken daha kırmızı görürüz.

SERAP OLAYI
Serap olayı ışığın farklı sıcaklıktaki hava katmanlarından tam yansıma yapması sonucu oluşan göz yanılmasından başka bir şey değildir.Güneş ışınlarının bir kısmı yeryüzü tarafından soğurulduğundan yere yakın yerlerde hava sıcaklığı daha fazladır. Soğuk hava sıcak havadan daha yoğundur.
Soğuk hava katmanındaki bir cisimden gelen ışınların sıcak hava katmanında tam yansımaya uğraması sonucunda göze ulaşan ışınlar sanki yerden geliyormuş gibi algılanır.Örnek: Sıcak bir çölde ağacın suda görüntüsünün oluştuğu zannedilir. 

IŞIK FİLTRELERİ
Belli renklerdeki ışığı soğurup, kendi rengindeki ışığı geçirebilen saydam cisimlere ışık filtresi denir.Örneğin güneş gözlükleri,trafik ışıkları birer filtredir. 
Filtreler, üzerlerine düşürülen ışıktan, kendi renklerini kuvvetli, komşu renklerini zayıf olarak geçirirler. 
Işık filtreleri kendi rengini güçlü, komşu renkleri zayıf geçirir.

Beyaz ışık kırmızı filtreden geçerse kırmızı algılanır.
Kırmızı filtreden, kırmızı ışık güçlü, turuncu ışık zayıf geçer. 
Mavi filtreden, mavi ışık güçlü, yeşil ve mor ışık zayıf geçer. 
Sarı filtre, sarı ışığı,kırmızı ışığı ve yeşil ışığı güçlü, mavi ışığı ise zayıf geçirir.
Mavi filtreden kırmızı ışık geçemez, siyah görünür.

 İNCELEME: Beyaz ışık önce kırmızı sonra mavi filtreden geçirilirse;                                           
Beyaz ışık önce kırmızı, sonra mavi filtreden  geçerse  siyah algılanır.
İNCELEME: Farklı filtrelerden geçen ışıklar.
Farklı filtrelerden geçen ışıklar ve  
algılanması.
                                                             
İNCELEME: Sarı filtreden beyaz ışığın geçişi.
                         
İNCELEME: Farklı renklerde filtrelerden ışığın geçişi.

Işık filtreleri kendi rengini geçirir, komşu renkleri ise kısmen geçirir.



 IŞIK SPEKTRUMU ( IŞIK TAYFI )
Bizim göremediğimiz ama varlığını değişik yöntemlerle anladığımız diğer ışık türleri de vardır. 
Göremediğimiz ama varlığını değişik yöntemlerle algıladığımız diğer ışık türleri belli özelliklerine göre bu yelpazeye dahil edilerek “ışık tayfı” veya “ışık spektrumu” adı verilen bir ışık bandı elde edilir.
                                  

Işık tayfının % 1'inden daha az bir kısmını görebiliriz.
Işık tayfında radyo dalgaları bir uçta, görünür ışık ortalarda, gama ışınları ise öteki uçta yer alır. Akkor haline gelmiş bir telin yaydığı kızıl ötesi ışık özel filmlerle karanlıkta fotoğraf çekmede kullanılır.Tenimizi bronzlaştıran mor ötesi ışıklar, mor ışığın altında yer alır. 
Işık tayfı
 Bu enerji bandı ölçekli olarak çizilirse görünür ışık bu bandın %1’inden daha az bir kısmını oluşturur.
SORU ÇÖZELİM:
1- İpek:Öğretmenim havanın açık ve bulutsuz olduğu günlerde gökyüzü neden mavi

    görünür?
    Öğretmen: Çünkü ................................
    İpek: Anladım öğretmenim.
Şekildeki diyaloğa göre, öğretmen öğrencisinin sorusuna hangi cevabı vermiştir?
A) güneş ışığının mavi renkleri atmosferden daha çok geçer.
B) güneşten gelen ışığın mavi rengi atmosferde yansır.
C) atmosferde güneş ışığının mavi rengi daha fazla saçılır.
D) atmosferi oluşturan gaz molekülleri mavi renktedir. 
 

5 yorum:

Adsız dedi ki...

çok teşekkürler

Adsız dedi ki...

yine harıka anlatmışsınız hocam

Adsız dedi ki...

Elinize emeğinizer sağlık

Unknown dedi ki...

yeşil ana renk değil ara renktir. KIRMIZI MAVİ VE SARI ana renktir. mavi ve sarının birleşimi yeşili verir. BU HATAYI NASIL BU KADAR ÇOK YAYIN VE SİTE YAPABİLİYOR LÜTFEN BARİ BİR BİLENE SORUN.

Zahide Özkaşıkcı dedi ki...

Resim ve ışıkta ana renkler farklıdır.