MADDENİN YAPI TAŞLARI-ATOMLAR

6.SINIF
DERS 1
ÜNİTE 3: MADDENİN TANECİKLİ YAPISI
KONU: MADDENİN YAPI TAŞLARI  
MADDE: Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir.Maddeler doğada  katı, sıvı ve gaz.gibi farklı hallerde bulunurlar.

Katı  (toprak,taş,odun)    
             Sıvı  (su,zeytinyağı, alkol)             
 Gaz  (hava,hidrojen,oksijen)    

Katı
Tanecikler arası uzaklık azdır. 
Belli bir şekle  ve hacme sahiptir.
Kapladığı hacim en azdır.
Yoğunluğu en fazladır.
Tanecikler arası çekim kuvveti en fazla
Hareket enerjisi düşüktür.
Maddenin en düzenli halidir.

    Titreşim hareketi yapar

Sıvı
Tanecik arası biraz boşluk vardır.
Belli bir şekli yoktur.
Bulunduğu kabın şeklini alır.
Sıvı halde maddenin belli bir hacmi vardır.

Yoğunluğu katılardan az, gazlardan çoktur.

Çekim kuvveti katılardan az, gazlardan daha çoktur.

Akışkanlık özelliği vardır.

Öteleme  hareketi yapar.

Gaz 

    Tanecik arası boşluk çoktur.

    Belli bir şekli yoktur.Bulunduğu kabın şeklini alır.

    Kapladığı hacim en büyüktür.

    Yoğunluğu en azdır.Tanecikler arası çekim kuvveti çok azdır.

Maddenin en düzensiz halidir.

Taneciklerin enerjisi çok fazladır.

Akışkanlık özelliği vardır.

Öteleme hareketi yapar.

Sıkıştırılabilir.  

MADDENİN ORTAK ÖZELLİKLERİ
Madde miktarına bağlıdır. Bütün maddelerde bulunan özeliktir.

1-Kütle: Değişmeyen madde miktarıdır.Eşit kollu terazi ile ölçülür.Heryerde aynıdır.Birimi kg'dır.

2-Hacim:Cisimlerin uzayda kapladığı yerdir.

a) Düzgün geometrik cisimlerin hacimleri matematiksel yöntemlerle bulunur.

b)Düzgün olmayan cisimlerin hacimleri suya atılarak bulunur.

3-Eylemsizlik:Cismin bulunduğu durumunu koruma eğilimidir.
Her Cismin Eylemsizliği Vardır

Bir cismin üzerindeki kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise;

Cisim durgun ise durgunluğunu devam ettirir.

Hareketliyse sabit hızla hareketini devam ettirir.

Durgun hâlde bulunan bir araç içindeki yolcuların araç hızlanırken geriye doğru gitmesi ya da hareket hâlindeki aracın yavaşlarken yolcuların ileri doğru gitmesi buna örnek olarak verilebilir.

 4-Tanecikli Yapı(Boşluklu Yapı):Tüm maddeler atomlardan oluşur.Atomlar arası boşluklu yapı vardır.

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ:Madde miktarına bağlı değildir. Maddeleri ayırt etmeye yarar.
 İnceleme: Aşağıdaki tabloda ayırtedici özellikler gösterilmiştir.İnceleyiniz.

               

MADDENİN HAL DEĞİŞTİRMESİ

Maddenin ısı alarak ya da ısı vererek fiziksel durumunu değiştirmesidir.

Hal değiştirmede: Kimyasal özellikler değişmez.(Atom-molekül yapısı)

                               Fiziksel özellikler değişir.(Özkütle-katı-sıvı-gaz-çekim kuvveti)